Als voorloper in de energietransitie is het natuurlijk belangrijk dat wij naar onze CO₂-voetafdruk kijken. Daarnaast denken we graag met je mee.

Jazeker, ook websites hebben een CO₂-voetafdruk...

Het internet verbruikt veel elektriciteit. 416,2 TWh per jaar om precies te zijn. Dat is meer dan het gehele Verenigd Koninkrijk per jaar in totaal.

  • We maken gebruik van een groene server

    Heb jij een website? Check je ecologische voetafdruk op websitecarbon.com

  • Donkere modus

    Het weergeven van de website in de donkere modus zorgt voor een aanzienlijke energiebesparing ten opzichte van een witte achtergrond. Als bezoeker heb je in deze keuze qua weergave een directe invloed op de footprint van topsectorenergie.nl.

    Daarnaast kun je ook een hoop energie besparen door (OLED) schermen op de donkere modus te zetten.

  • De code van onze website

    Wij laden niks in voordat jij er actief naar vraagt. Of het nou gaat om code, afbeeldingen of video’s. Beheer je voorkeuren via de cookiebanner.

De energietransitie heeft een tendens om te bewegen naar een meer decentraal energiesysteem. Lokaal opgewekte energie moet zoveel mogelijk lokaal worden gebruikt om netverzwaring te voorkomen (zie ook het kennisdossier over de handel in flexibiliteit). Energieprijzen worden verwacht meer fluctuaties te vertonen door grotere pieken in zowel vraag als aanbod. Ook het opladen van elektrisch vervoer kent een decentraal karakter. Denk aan het opladen van elektrische auto’s dat thuis of in de publieke ruimte gebeurt in plaats van bij tankstations. Het nieuwe systeem heeft de karakteristieken van een deeleconomie. Blockchain is een technologie die dit kan ondersteunen. Het biedt een platform om grote groepen mensen met elkaar te verbinden om gemakkelijk onderling te handelen in producten of diensten. Maar wat is de blockchain precies en hoe werkt het?

Wat is blockchain?

Blockchaintechnologie wordt gebruikt om in een peer-to-peer computernetwerk onderling betalingen te verrichten. Betalingen geschieden niet met euro’s maar met een virtuele munteenheid, een cryptovaluta. Alle betalingen worden opgeslagen in een kasboek, de blockchain. Een block kan worden gezien als een bladzijde uit het kasboek: het bevat een aantal voltooide transacties. Daarnaast bevat het een unieke code die wordt bepaald aan de hand van de transacties op de bladzijde ervoor. Hierdoor is de inhoud van elke pagina afhankelijk van de inhoud van de pagina ervoor. Verander op een willekeurige pagina één getal of letter en de code van de daaropvolgende pagina verandert direct, en daarmee ook die van alle bladzijden erna. Hierdoor is het onmogelijk om ongezien wijzigingen in het kasboek aan te brengen. Elke computer in het netwerk heeft een kopie van het kasboek in zijn bezit, en nieuwe transacties worden met het netwerk gedeeld zodat iedereen zijn kasboek kan updaten. Lees meer over dit mechanisme in het kader “Hoe werkt het?”.

Het betaalsysteem is transparant, want de gehele transactiegeschiedenis is voor iedereen in te zien omdat iedereen het kasboek bezit. Tegelijkertijd is het ook erg robuust tegen fraude (zie kader “Hoe werkt het?”). Het complete eigenaarschap van alle tokens is volledig te herleiden, daarmee is onomstotelijk aan te tonen wie de rechtmatige eigenaar is van een coin, of het product dat daarmee is gekocht. Blockchain zorgt voor aanzienlijk lagere proceskosten voor betaalverkeer: betalingen geschieden peer-to-peer in plaats van via een centrale instantie, en er is een gemeenschappelijk register in plaats van verschillende registers, al dan niet geschreven in verschillende formats, die met elkaar gesynchroniseerd moeten worden. Veel administratieve processen worden dus enorm versimpeld of overbodig. Hiermee gaat ook de snelheid van zakendoen omhoog. Steeds meer bedrijven verkennen de mogelijkheden van blockchain, waaronder een internationaal consortium bestaande uit onder andere ING, ABN Amro en Shell, voor de handel in grondstoffen voor energie.

Blockchain biedt meer toepassingen dan alleen directe betalingen, namelijk smart-contracts: software die wordt opgeslagen in de blockchain met de mogelijkheid om taken/instructies vastgelegd in een overeenkomst uit te voeren als één of meerdere voorwaarden vervuld zijn. Een voorwaarde kan zijn de betaling van een aantal tokens, een instructie kan zijn het leveren van een product of dienst. Met smart-contracts is wederzijds vertrouwen tussen partijen niet langer noodzakelijk: software vastgelegd in de blockchain is traceerbaar, niet veranderbaar en voert zichzelf gegarandeerd uit. Hiermee zijn neutrale vertrouwde derde partijen (trusted third parties) overbodig. Smart contracts zijn inzetbaar voor elk denkbaar product of dienst, mits de voorwaarden sluitend in de software kunnen worden geprogrammeerd.

Toepassingen in de energietransitie

De meest voor de hand liggende toepassing van blockchain, namelijk het versimpelen of vergemakkelijken van data-uitwisseling of administratieve processen, wordt inmiddels voor vele partijen toegepast. Voorbeelden zijn het sneller regelen van de administratie van warmtelevering (door CGI en Eneco, bij de Warmterotonde Zuid-Holland), het gemakkelijker delen van prijsrelevante informatie op de markt voor windenergie (door BigchainDB en Spherity) en het veiliger maken van data-uitwisseling tussen slimme energiemeters (door Intrinsic ID en Guardtime). Deze drie voorbeelden zijn tot stand gekomen met steun en onder regie van Blocklab, een fieldlab voor blockchaintechnologie in de Haven van Rotterdam.

Zoals gezegd kan blockchain de deeleconomie faciliteren door grote groepen mensen via een platform aan elkaar te verbinden. Er zijn vele vormen van lokale energiehandel denkbaar die op deze manier ondersteund kunnen worden. PowerLedger is een platform dat de handel in elektriciteit uit PV-panelen mogelijk maakt. De tokens die gebruikt worden op het platform heten Sparkz. Prosumenten verkopen hun elektriciteit voor Sparkz en kunnen deze inwisselen voor geld. De Sparkz worden gekocht door mensen die duurzame elektriciteit willen afnemen. Ook mensen zonder PV-panelen kunnen deelnemen. Zo kunnen consumenten hun eigen duurzame energiebron selecteren en wordt voor prosumenten de terugverdientijd van PV-panelen aanzienlijk verkort, zeker als er sprake is van geen of een beperkte terugleververgoeding. Zo wordt het investeren in duurzame energie gestimuleerd. Andere, soortgelijke platforms zijn SolarCoin en WePower.

Ook in Nederland wordt er geëxperimenteerd in dit veld. De Ceuvel in Amsterdam is een voormalige scheepswerf die is omgebouwd tot duurzaam kantoorpark met een eigen café-restaurant en oude woonboten die zijn verbouwd tot werkplekken. Het park heeft een eigen smart-grid en veel van de woonboten hebben PV-panelen op het dak. Opgewekte elektriciteit werd binnen het netwerk verhandeld met tokens die Jouliettes heten. Deze tokens werden bijvoorbeeld ingezet worden om producten te kopen bij het café-restaurant. Alle energiestromen in De Ceuvel waren real-time online te volgen, zoals weergegeven in onderstaande figuur. Dit gaf deelnemers meer inzicht in hun energieverbruik, en de verzamelde data kon gebruikt worden om verbruiksprofielen te voorspellen. Joulliete at De Ceuvel was een project van Spectral en Alliander.

Deze website maakt gebruik van cookies en daarmee vergelijkbare technieken om een optimale gebruikerservaring te bieden. Je kunt je voorkeuren aanpassen .
Deze cookies zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt. Deze cookies kunnen niet uitgezet worden.
Deze cookies zorgen ervoor dat we het gebruik van de website kunnen meten en verbeteringen door kunnen voeren.
Deze cookies kunnen geplaatst worden door derde partijen, zoals YouTube of Vimeo.
Deze cookie stellen onze advertentiepartners in staat om doelgerichter informatie te kunnen aanbieden.
Door categorieën uit te zetten, kan het voorkomen dat gerelateerde functionaliteiten binnen de website niet langer correct werken. Het is altijd mogelijk om op een later moment de voorkeuren aan te passen.