Allereerst, hoe kunnen we, nationaal en internationaal, maximaal waarde toevoegen voor aan het hernieuwbare energie potentieel van de Noordzee.
Ten tweede: hoe kunnen we in de energiebehoefte van de industrie voorzien op grond van het fluctuerende karakter van de hernieuwbare energie.
Ten slotte, hoe kunnen we dit in een bredere context van de total nationale energiebehoefte plaatsen?
Dit zijn slechts enkele vragen waar REFLEX het antwoord op zoekt. REFLEX staat voor Balancing growth in Renewable Energy by an electrified FLEXible industry, en is een initiatief van de TKI Energie en Industrie.
Elektrificatie is de belangrijkste optie voor verduurzaming van de grote energievraag van de (proces-)industrie. Dit is echter geen eenvoudige opgave. Het vereist een betaalbare afstemming tussen vraag- en aanbodprofielen. Die kan bereikt worden door coördinatie over de gehele keten. Dit vereist de nodige aanpassingen van rollen die spelers in de waarde keten innemen, contractvormen, en wet- en regelgeving. Daarnaast zijn er ook technologische innovaties nodig zoals energieopslag en flexibiliteit in processen en productieketens.
REFLEX is een ambitieus programma dat draait om het optimaliseren van elektriciteitsaanbod, -vraag, en -opslag. Deze drie fundamentele pijlers moeten de duurzaamheid en de stabiliteit van een toekomstig elektriciteitssysteem garanderen.
Om succesvol te zijn hebben we de inzet van alle actoren (productie, transport, opslag, eindgebruikers en overheid) over de elektriciteitsketen nodig. Het REFLEX programma richt zich daarbij op het ontwikkelen van cruciale geïntegreerde pilot- en demonstratieprojecten waarin één of een aantal elementen uit de gehele keten een plek hebben.
- Elektrisch gedreven processen die ontworpen zijn voor maximale flexibiliteit (e-vraag)
- Hybridiseren van industriële energievraag
- Hernieuwbare energieopwekking gericht op maximale inpasbaarheid in het energiesysteem (e-aanbod)
- Grootschalige opslag van elektriciteit, warmte en (tussen-)producten (opslag)
- Systeemintegratie en digitalisering op het niveau van fabriek, site en systeem (systeem)
Naast de bovengenoemde tastbare projecten zullen de essentiële ondersteunende aspecten die te maken hebben met marktinrichting, contractvormen, wet-en regelgeving, afstemming met de maatschappij en andere sectoren voldoende aandacht krijgen.
De partners van REFLEX
De risico's voor individuele partijen om te investeren in flexibiliteit voor een toekomstig energiesysteem zijn vaak nog te groot, terwijl de noodzaak nu al kan worden voorzien. Partijen in de keten zullen moeten samenwerken om richting te kunnen geven aan een nieuw systeemontwerp. Dit vereist radicale innovaties op het terrein van markt- en systeemontwerp, regulering, gedrag en cultuur en technologie die de steun van de rijksoverheid rechtvaardigen. Er is sterke interactie tussen de technische en systeem-innovaties en het beleid, waarbij beleid de innovaties kan faciliteren en innovaties op hun beurt weer tot nieuwe beleidsopties kunnen leiden. Daarom willen we de krachten verenigen en gezamenlijk een realistisch beeld creëren voor een meerjarig programma. De essentiële financiële ondersteuning vanuit de overheid zal hierbij een faciliterende rol spelen.
TKI Energie en Industrie, ondersteund door TNO, is de initiator van REFLEX, waarin de basis van het benodigde consortium wordt gelegd en het programmavoorstel wordt afgebakend.
Beoogde resultaten
De kern van REFLEX zal bestaan uit een aantal demonstrators, elk ondersteund door voortdurende innovatietrajecten binnen de drie cruciale pijlers: elektriciteitsvraag, -aanbod en -systeem. De keuze en vorm van deze demonstraties, in individuele projecten, zullen door de industriële leden van het consortium worden bepaald. Ze worden opgeleverd binnen een periode van 4 jaar na de start van het programma. Tegelijkertijd zullen de voortdurende ondersteunende innovatielijnen vanaf het begin van het programma actief zijn.
REFLEX gaat opties ontwikkelen en demonstreren die maximale integratie van elektriciteit in de industrie mogelijk maken. Hierbij is veel aandacht voor niet-technische aspecten die cruciaal zijn voor implementatie zoals marktontwerp, contractvormen en wet-en regelgeving. Samen met industriële partners gaan we voorstellen ontwikkelen om deze integratie te vertalen naar een maatschappelijk haalbaar en kostenefficiënt energiesysteem zodat het potentieel aan hernieuwbare energie op een betaalbare wijze kan worden ingezet.
Ons voorstel richt zich vooral op het naadloos integreren van hernieuwbare elektriciteit met de elektrificatie van de (proces)industrie. Hierdoor willen we de verlammende situatie van zowel potentiële overcapaciteit in hernieuwbare energiebronnen als overinvesteringen in het industriële energiesysteem voorkomen. Bovendien streven we naar een optimale benutting van netwerkcapaciteit. Het resultaat? Een energiesysteem dat miljarden euro's kosteneffectiever is.
Deze aanpak draagt bij aan de aantrekkelijkheid van Nederland voor investeringen in duurzame (proces)industrie. Dit zal niet alleen leiden tot behoud, maar ook tot groei van groene industriële banen zowel in de Nederlandse industrie alsook bij toeleverende bedrijven zoals ingenieursbureaus, technologieaanbieders en procesintegrators. De maakindustrie krijgt de mogelijkheid om hun technologie, kennis en ervaring wereldwijd te exporteren en te verwaarden. Samen werken we aan een duurzame toekomst voor Nederland en de wereld.
Online informatiebijeenkomst
Om ons voorstel beter neer te zetten en partijen met elkaar te verbinden, zoeken we commitment van partijen uit de industrie, netbeheer en elektriciteitssector, die ideeën of projectvoorstellen willen inbrengen.
Daarom organiseren we op 15 maart 2024 een online bijeenkomst voor meer informatie.
Tijdens de bijeenkomst zullen Harry van Dijk (Programmaleider Industriële Warmte, TKI Energie en Industrie) en Frank Wubbolts (Senior Scientist Integrator, TNO) gedetailleerde informatie delen over het REFLEX-project, de beoogde resultaten en het proces. Daarbij zullen we ook bespreken hoe verschillende partijen uit de industrie, netbeheer en elektriciteitssector kunnen bijdragen aan dit initiatief.
Het is een uitgelezen kans om je ideeën en projectvoorstellen te bespreken en vragen te stellen.
Schrijf je in via onderstaande button om de online informatiebijeenkomst bij te wonen.
Voor meer informatie of vragen kun je contact met ons opnemen via office@tki-ei.nl.
