Startup De Warmte Maatschappij heeft een duurzaam alternatief ontwikkeld voor gasverwarming. De combinatie van een collectief lage-temperatuurwarmtenet en individuele hoge-temperatuur units voor verwarming, koeling en warmtapwater is stukken goedkoper dan andere volledig elektrische oplossingen. Bovendien wordt de warmte lokaal en duurzaam opgewekt. Nu de pioniersfase voorbij is, is directeur Hubert Bloemen klaar voor het grotere werk.
Voor welk probleem hebben jullie een oplossing gevonden
“Zeven miljoen huishoudens moeten van het gas af. Uit een evaluatie bij 27 aangewezen gemeenten blijkt dat het helemaal niet opschiet. Dat komt omdat het volgens berekeningen van TKI Urban Energy voor bestaande rijtjeshuizen gemiddeld 35.000 euro per woning kost om de schil te isoleren, warmtepompen te installeren en vloerverwarming aan te leggen. Het hele huis moet op zijn kop. Het is gewoon te duur. Zeker voor de bestaande woningvoorraad. Onze oplossing kost minder dan 10.000 euro.”
Wat houdt jullie oplossing in?
“Wij hebben een collectieve lage-temperatuur lucht/water warmtepomp gecombineerd met een individuele hoge temperatuur boosterunit. De warmte wekken we daarnaast op met heat pipes – vacuümbuizen op de gevel of het dak die zonnewarmte opvangen – en uit de restwarmte van warmwaterafvoer. De lage-temperatuur warmte van 15⁰C gaat naar de individuele woningen waar een boosterunit tapwater verwarmt tot 60⁰C en naar wens verwarming of koeling levert. Deze boosterunit bestaat uit een volledig elektrische prefab module die alle waterzijdige componenten van een HR-ketel vervangt: boiler, expansievat, warmtemeter en warmwater-waterpomp. Deze installatie kan ook actief koelen. Verder worden de radiatoren vervangen door ventilatieconvectoren omdat deze bij lagere temperaturen efficiënter zijn en geschikt zijn om te koelen. Het hele systeem is voorzien van de nodige intelligentie om het warmteaanbod en warmtevraag te monitoren en te sturen.”
Wat is het baanbrekende aan jullie oplossing?
“De combinatie van een collectieve lage temperatuur- en een individuele hoge temperatuurinstallatie. Daarmee sla je meer vliegen in één klap. Bij collectieve opweksystemen zoals warmte/koudeopslag moet je binnenshuis lage-temperatuurverwarming hebben en kun je hooguit 3⁰C koelen. Met stadsverwarming is helemaal geen koeling mogelijk. Onze boosterunit kan zowel verwarmen als actief koelen. Als collectief systeem kan het als warmtebuffer fungeren en zo pieken afvlakken. Met individuele warmtepompen kun je niet nivelleren, terwijl de kostprijs ook hoog is. Verder is de prefab module uniek. De eenheid komt kant-en-klaar uit de fabriek waardoor je geen monteur nodig hebt die alle componenten aan elkaar sleutelt.”
Wat zijn de voordelen van jullie innovatie?
“De lage kostprijs is het allergrootste voordeel. De hele installatie kost minder dan 10.000 euro. De waardestijging van de woning is daardoor in balans met de investering. De installatie zelf – het monteren van de boosterunit en het vervangen van de radiatoren – kost slechts twee dagen. Voor een bewoner blijven de maandlasten gelijk. De koeling krijgt hij er gratis bij, dus het comfort neemt toe. We monitoren het gebruik en kunnen het warmtenet als warmtebuffer gebruiken. Daardoor kunnen we, anders dan bij individuele warmtepompinstallaties, de piekbelasting van het elektriciteitsnet afvlakken als ‘s morgensvroeg collectief de vraag naar warm douchewater stijgt. Daarnaast wekken we warmte lokaal en duurzaam op, met zon en rioolwater: gemiddeld is douchewater nog 27⁰C als het door het putje gaat.”
Hoe ver zijn jullie nu?
“We zijn drie jaar geleden met de engineering en de eerste pilots begonnen. We hebben nu in 5 projecten 116 woningen aangesloten op onze alternatieve verwarming. Die draaien naar tevredenheid. Sinds een half jaar zijn we klaar om op te schalen. Onze componenten zijn inmiddels gecertificeerd. Deze oplossing maakt vooral het verschil bij uniforme, bestaande woningen met die toch gerenoveerd moeten worden. Rijtjeshuizen, galerijflats en portiekwoningen: vanaf zo’n 20 woningen is ons systeem al lucratief. Voor nieuwbouw, villawijken en binnensteden waar de energievraag sterk uiteenloopt, hebben andere alternatieven de voorkeur.”
Wat zijn jullie uitdagingen?
“We maken bewust gebruik van componenten die al massaal op de markt zijn. Heat pipes zijn in Duitsland bijvoorbeeld heel gangbaar. De engineering van een compleet nieuw verwarmingssysteem is complex, dat doe je niet zomaar even. De opschaling is nu de grootste uitdaging. We zijn een klein bedrijf. Er is een beperkte capaciteit van mensen om ons systeem te installeren. We sluiten daarom bij voorkeur aan bij bedrijven die groot (dak)onderhoud uitvoeren voor woningbouwcorporaties. Verder zijn we nog onbekend in de woningmarkt.”
Wat zijn jullie vervolgstappen?
“We zijn nu in gesprek met verschillende corporaties. Uiteindelijk willen we in de komende 5 jaar naar 10.000 woningen. De landelijke doelstelling is 200.000 per jaar. Daar zijn we nog heel ver vanaf.”
Wat hebben jullie aan TKI Urban Energy?
“We hebben ons onlangs aangemeld voor het programma Uptempo! van TKI Urban Energy. Het doel daarvan is om kansrijke energie-innovaties te verbinden aan vragende partijen. We zijn benieuwd wat dit gaat opleveren. Via TKI Urban Energy krijgen we begeleiding van een innovatiemakelaar om de juiste product/marktcombinatie aan te boren. Deze innovatiemakelaar heeft jarenlange ervaring bij een grote woningbouwcorporatie opgedaan. Hij spreekt de taal van corporaties en weet wat daar nog meer speelt. Wij zijn toch techneuten.”